โบราณสถานพระเชตวัน มหาวิหาร
นครสาวัตถี รัฐอุตรประเทศ
มูลคันธกุฎี
สถานที่ประทับของพระพุทธองค์ ทรงแสดงธรรมโปรดหมู่เทวดาและมนุษย์
ณ ที่แห่งนี้ พระราชาปเสนทิโกศล อนาถบิณฑิกเศรษฐี และเทวดาผู้มีศักดิ์ใหญ่
มาเข้าเฝ้าพระพุทธเจ้าที่มูลคันธกุฎี ความมีในพระสูตรมากมาย
หมู่กุฏิพระอริยสาวก
พระพุทธองค์ประทับนานถึง ๑๙ พรรษา มีพระสาวกองค์สำคัญมาสนองงาน
พระเชตวันจึงเป็นศูนย์กลางเผยแผ่พระพุทธศาสนาที่สำคัญที่สุดในครั้งพุทธกาล
ในภาพเป็นกุฏิพระสารีบุตร โดยรอบจะมีกุฏิพระอรหันต
อีกเช่น พระสีวลีเถระ พระมหากัสสปะสังฆวุฒาจารย์ องคุลีมาล พระโมคคัลลานะ พระอุบาลี พระอานนท์ เป็นต้น
อานันทโพธิ
ต้นไม้มงคลในเชตวัน พระโมคคัลลานะนำเมล็ดจากพุทธคยาโดยทางอากาศ
ท่านอนาถบิณฑิกเศรษฐีผู้ปลูกตามพุทธประสงค์
ด้วยความดำริของพระอานนท์ องค์สมเด็จพระทศพลเสด็จมาเจริญภาวนาตลอดราตรี
วิหารธรรมสภา
ที่ชุมนุมฟังธรรม ชนจากทิศทั้ง ๔ มาเข้าเฝ้าพระผู้มีพระภาคเจ้าทรงแสดงธรรมโปรดเวไนยนิกร
เป็นสถานที่กำเนิดคำสอนจากพระสูตร คาถาธรรมบทจำนวนมาก
นางปฏาจาราวิสาขามหาอุบาสิกา มาฟังธรรมที่นี่ด้วย
..........................
วิหารสังฆสภา
สถานที่ประชุมสงฆจากทิศทั้ง ๔ เมื่อถึงกาลแห่งพรรษา
เหล่าพระสาวกผู้จาริกเผยแผ่ธรรมตามเขตคามนิคม กลับคืนสู่พระเชตวัน ๑ ไตรมาส
ประชุมสัมมนา ทบทวน หัวข้อ เทศนาแลกเปลี่ยนประสบการณ์ และเสนอข้อพึงบัญญัติ
และปรับเปลี่ยน สังฆสภาแห่งนี้จึงเป็นฐานที่ใช้ประชุมที่สำคัญในครั้งนั้น
เจดีย์พระอรหันต์แปดทิศ
พระพุทธเจ้าทรงมอบภาระการเผยแผ่ให้หมู่พระอรหันต์เจ้า กระจายออกไปประกาศพุทธธรรม
อุปสมบทกุลบุตรผู้ศรัทธา ตามเสด็จพระผู้มีพระภาคเจ้าในบางคราว
ครั้งสำคัญมีขึ้นจะกลับมาที่เชตวันเพื่อรับพระโอวาทและแสดงธรรม
อันเป็นที่ตั้งแห่งความสําเร็จแก่บรรดามหาสาวกทั้งหลาย
สถูปทรงแสดงยมกปาฏิหารย์
คราวเมื่อเดียรถีย์นอกศาสนากำเริบ เพราะเสื่อมลาภ ขาดความศรัทธาจากมหาชน
จึงเกิดการท้าทายแสดงฤทธิ์เดช จนเป็นเหตุให้พระพุทธเจ้าต้องแสดงยมกปาฏิหารย์
ให้เหล่าเดียรถีย์ผู้เป็นไพรีพินาศไป จากนั้นพระจอมไตรก็เสด็จดาวดึงส์สวรรค
โปรดพุทธมารดาที่นี่เป็นบรรไดสวรรค์ของผู้จาริกแสวงบุญ
คฤหาสน์มหาเศรษฐี
สถานที่นี้เป็นเรือนที่อนาถบิณฑิกเศรษฐีอาศัยอยู่ ได้นําแผ่นทองจากที่นี่เป็นจำนวน ๕๔ โกฏิ
ไปเป็นค่าที่ดินของเจ้าเชต เพื่อสร้างพระอารามถวายพระผู้มีพระภาคเจ้า
ที่บรรลุธรรมของชนทุกหมู่เหล่า
พระเชตวันมหาวิหาร รมณียสถานอันร่มรื่นเป็นที่แสวงหาโมกข์ธรรมมาแต่โบราณ
มีผู้ดวงตาเห็นธรรมยกระดับจากปุถุชนเป็นอริยชนจำนวนมาก
คำสอนสำคัญๆแสดงที่นี่ ทุกวันนี้จึงมีสาธุชนผู้ใฝ่ธรรมไปศึกษาปฏิบัติมิได้ขาด